Yearly Archives: 2023

কবিতাৰ মাধ্যমেৰে সমাজৰ ন্যায়-অন্যায়ৰ কথা কওক

বিপুল ৰেগন

Bipul Regon
বিপুল ৰেগন
এজন শিক্ষিত ব্যক্তি হিচাপে কবিতাৰ সৈতে আপোনাৰ সম্পৰ্কটো কেনে ধৰণৰ?
কবিতাৰ সৈতে সম্পৰ্ক মোৰ জ্ঞানেন্দ্ৰিয়ই আস্বাদন কৰালৈকে। কবিতা মোৰ মন-মগজুত কেনেকৈ ভুমুকি মাৰিলে গম নাপাওঁ, ঘৰত অধ্যয়নৰ পৰিবেশ নাছিল। তথাপি পাঠ্যপুথিৰ কবিতাকেইটা পঢ়ি এক সুখ অনুভৱ কৰিছিলোঁ। লাহে-লাহে হিন্দী সাহিত্যৰ দোহাৱলী, কবিতা আস্বাদন কৰিবৈল ধৰিলোঁ, শেহতীয়াকৈ মালায়লাম কাব্য সাহিত্যত বিচৰণ কৰিছোঁ। 

আপুনি কবিতা কিয় পঢ়ে?
সাহিত্য পঢ়োঁ মানসিক উৎকৰ্ষ সাধন কৰিবলৈ। সাহিত্যৰ বিভিন্ন জলতৰংগেদি আমি সাঁতুৰি-নাদুৰি থাকো। সাহিত্যৰ মাধ্যমেদি আমি সমাজ ব্যৱস্থাৰ প্ৰতিফলন দেখা পাওঁ। কবিতা কিয় কেনেকৈ পঢ়াৰ আগ্ৰহ বাঢ়িল নাজানো। ন-পুৰণি কবিতাক কৰ্ষণ কৰোঁ। জ্যেষ্ঠজনৰ কবিতাই কেতিয়াবা আমুৱাই। তথাপি ন-পুৰণি কবিতাৰ সমুদ্ৰত বিচৰণ কৰোঁ, জেলিফিশ্ববোৰ আতঁৰাই কবিতাৰ ৰস, গোন্ধ মন্থন কৰোঁ। 

কেনে ধৰণৰ কবিতাই আপোনাক তৃপ্তি দিয়ে?
সকলো ধৰণৰ কবিতাই তৃপ্তি দিয়ে। একে উশাহত কবিতা পঢ়ি পেলাওঁ, তাৰপাছত চালনিৰে চালি যাওঁ। যি কবিতা নতুনত্বৰ আবৰণত স্বাদিষ্ট হৈ উঠে—সেই কবিতা ন কবিৰেই হওক পুৰণি কবিৰেই হওক, যি কবিতাত সমাজৰ চিত্ৰকল্পই ভুমুকি মাৰে, যি কবিতাই আন্ধাৰ নেওচি পোহৰ বিলাব পাৰে, যি কবিতাই প্ৰেমৰ নতুনত্বৰ সন্ধান দিয়ে। 

সাম্প্ৰতিক অসমীয়া কবিতা সম্পৰ্কে আপোনাৰ ধাৰণা কি?
সাম্প্ৰতিক অসমীয়া কবিতাত বিভিন্ন ধৰণৰ সম্পৰীক্ষা কৰি আছে ন-পুৰণি কবিয়ে। সাম্প্ৰতিক অসমীয়া কবিতাৰ প্ৰতি মই আশাবাদী। সাম্প্ৰতিক কবিতাখিনি মই দুই ধৰণে পঢ়োঁ। ১. সৰ্বসাধাৰণে বুজি পোৱা ভাব-ভাষাৰ আঁচল টানি লিখা কবিতা। ২. বৌদ্ধিক সমাজে বুজি পোৱা কবিতা। সাম্প্ৰতিক অসমীয়া কবিতাৰ পৰাগ ৰেণুবোৰ দেশে-বিদেশে বিয়পি পৰিছে। 

কবিসকলৰ প্ৰতি আপোনাৰ কি আহ্বান?
কবিসকলক আহ্বান কৰিব পৰা অধিকাৰ মোৰ নাই, কাৰণ কাব্য সমুদ্ৰত সাঁতুৰিবলৈ শিকিছোঁহে। ন শিকাৰু হিচাপে এটা কথাই ক'ম, কবিতাৰ মাধ্যমেৰে সমাজৰ ন্যায়-অন্যায়ৰ কথা কওক, একঘেয়ামী কথোপকথনৰ পৰা ওলাই আহক, সকলো কবিৰ কবিতাক সম্মান কৰিবলৈ শিকক, অন্য ৰাজ্যৰ কবিতাবোৰ পঢ়ক, অনুবাদ সাহিত্য পঢ়ক, কবিতাৰ মাধ্যমেদি ৰীতি-নীতি, সমাজ-ব্যৱস্থাৰ কথা প্ৰতিফলিত কৰক।

বিপুল ৰেগন এগৰাকী কবি আৰু অনুবাদক। তেওঁ অসমীয়া ভাষাৰ লগতে মালায়লাম ভাষাতো কাব্য-চৰ্চা কৰি আহিছে।

পাঠকে কবিতা পঢ়ে নিজৰ ভাবনাক অনুভৱ কৰিবলৈ

অভিজিত দত্ত

অভিজিত দত্ত
এজন শিক্ষিত ব্যক্তি হিচাপে কবিতাৰ সৈতে আপোনাৰ সম্পৰ্কটো কেনে ধৰণৰ?
মোৰ মতে শিক্ষা আৰু কবিতাৰ বিশেষ সম্পৰ্ক  নাই। অৰ্থাৎ অশিক্ষিত অথচ অনুভৱ কৰিব পৰা মানুহ এজনেও কবিতা বুজে। সেইবাবে শিক্ষিত ব্যক্তি হিচাবে এই প্ৰশ্নসমূহৰ উত্তৰ দিয়াতকৈ কবিতা অনুভৱ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰা মানুহ এজন হিচাবেহে মই প্ৰশ্নসমূহৰ উত্তৰ দি সুখী হ'ম। কবিতা মনটোৰ প্ৰতিফলন। কবিয়ে মনলৈ অহা বিভিন্ন ভাব অথবা অনুভৱ কবিতাৰ মাধ্যমেৰে প্ৰকাশ কৰে। মই সেয়েহে কবিতা ভাল পাওঁ। কিন্তু কবিতাই হওক, উপন্যাসেই হওক বা গল্পই হওক, তাত জীৱনৰ কথা থাকিব লাগে। আনহাতে কবিতাক কবিৰ সৈতে একাত্ম কৰিব নালাগে। কবিয়ে হয়তো কবিতা লিখে তেওঁৰ মনৰ কথা ভাবি। পাঠক এজনে আকৌ সেই কবিতাটো পঢ়ে নিজৰ ভাৱনাক অনুধাৱন কৰিবলৈ। কবিয়ে কি ভাবি কবিতা এটা লিখে, সেয়া পাঠকৰ বাবে গ্ৰহণযোগ্য নহ'বও পাৰে। পাঠকে কবিতা পঢ়ে নিজৰ ভাবনাক অনুভৱ কৰিবলৈহে।


আপুনি কবিতা কিয় পঢ়ে?
প্ৰাত্যহিক জীৱনৰ দায়িত্বই মোৰ অনুভৱক কেতিয়াবা পিষ্ট কৰি তোলে। কবিতা এটা পঢ়িলে মই মোৰ অনুভৱৰ পৃথিৱীত বিচৰণ কৰিবলৈ সুবিধা পাওঁ। এটা গান শুনি গানত উল্লেখ কৰা বিষয়বস্তু মই কল্পনা কৰি ভাল পাওঁ। একেদৰে কবিতা এটা পঢ়ি মই মোৰ সুবিধা অনুসৰি মোৰ পৃথিৱী এখন সৃষ্টি কৰিবলৈ সক্ষম হওঁ। সেইবাবেই মই কবিতা পঢ়ি ভাল পাওঁ।


কেনে ধৰণৰ কবিতাই আপোনাক তৃপ্তি দিয়ে?
যিবোৰ কবিতাই মোক ভাবিবলৈ সুবিধা দিয়ে, যিবোৰ কবিতাই মোক ভিন্ন ধাৰণা সৃষ্টি কৰাত সহায় কৰে, যিবোৰ কবিতাই পৃথিৱীৰ বাস্তৱ চিত্ৰ আঁকিবলৈ সক্ষম হয়, তেনেধৰণৰ কবিতাই মোক তৃপ্তি দিয়ে। নীলমণি ফুকনৰ 'মুঠি মুঠিকৈ কাটি তোৰ ঢেঁকীয়াৰ আঙুলি', 'তুমি যে তিলফুল হৈ', হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ 'তেজৰ আখৰেৰে', জীৱন নৰহৰ ' তুমি পকাধানৰ দৰে গোন্ধাইছা', নীলিম কুমাৰৰ 'চোৰ' আদি কবিতাবোৰ সেয়েহে মই ভাল পাওঁ।


সাম্প্ৰতিক অসমীয়া কবিতা সম্পৰ্কে আপোনাৰ ধাৰণা কি?
কবিতা এটা সাধনা। সকলোৱে কবিতা লিখিব নোৱাৰে। ময়ো নোৱাৰোঁ। বৰ্তমান সময়ত কবিতাবোৰ দুৰ্বোধ্য হৈছে। আনহাতে নতুন শৈলীৰ কবিতা লিখিবলৈ চেষ্টা এটা চলি আছে যদিও কবিতাৰ নামত অখাদ্যই পাঠকক বিতুষ্ট কৰি তুলিছে। সকলোৱে কবিতা লিখাতকৈ কবিতানো কি সেয়া ভালকৈ অধ্যয়ন কৰিলেহে অসমীয়া কবিতাৰ ক্ষেত্ৰখন বিকশিত হ'ব। আনহাতে কবিয়ে কি ভাবে অকল সেয়া নিলিখি কবিতাত এটি 'open end' সৃষ্টি কৰাটো উচিত।


কবিসকলৰ প্ৰতি আপোনাৰ কি আহ্বান?
কবিসকল কাব্যিক হৈ পৰক। দেশ-বিদেশ আৰু অসমৰ কবিতাবোৰ বেছিকৈ অধ্যয়ন কৰক। কোনো এগৰাকী কবি এসময়ত প্ৰতিষ্ঠিত আছিল বাবেই কবিতা লিখিব লাগিব বুলি কথা নাই। নীলমণি ফুকন ছাৰে কোৱাৰ দৰে সৃষ্টিশীলতাত বন্ধ্যা সময় আৰম্ভ হৈছে নেকি সেয়া কবিসকলে নিজক সোধক। 

ড° অভিজিত দত্ত গুৱাহটীৰ প্ৰাগজ্যোতিষ মহাবিদ্যালয়ৰ ইংৰাজী বিভাগৰ সহকাৰী অধ্যাপক আৰু এগৰাকী লেখক, অনুবাদক।

Effortless

Dinesh Goswami

Intense sunlight of day covered the bright palette of the sky
Sweat oozing out all over your body
On the morning grass in utter silence petals of night jasmine— as if dead.
And through my hands pass incessant languor
Nevertheless, sitting in the light of a resplendent dream
Like a drunkard in the intoxication of sunlight— I think
Deep faith unnoticed may have offered assurance
To life, to world: love is ingrained.
When the fog of remembrance wears off only a few things remain—
Names of a few flowers, one or two poems and a girl one loves
When there’s nothing one can claim one’s own!
Only emptiness remains. Suddenly when wonders of night
Descend down the banks of a golden river
Shadows of endless fatigue fall on the deserts of the world
The fragrance of the dream-thirsty heart spreads all over the universe.
I feel great courage pulsating like a life
The smell of the beloved woman’s body feels like
The yellow paddy fields waking up piercing the waves of soil.

Translated by Uttam Duorah

Dinesh Goswami was an Assamese poet and writer.

Uttam Duorah, the translator, retired as the HoD, English, Women’s College, Tinsukia and is based in Tinsukia, Assam.

Click for the Assamese text of the poem.

সম্পৰীক্ষাৰ নামত বহুৱালী কৰিব নালাগে

পূৰ্ণ চুতীয়া

পূৰ্ণ চুতীয়া
এজন শিক্ষিত ব্যক্তি হিচাপে কবিতাৰ সৈতে আপোনাৰ সম্পৰ্কটো কেনে ধৰণৰ?
প্ৰাথমিক বিদ্যালয়ত 'অ ফুল অ ফুল নুফুলনো কিয়?', 'নিচিনো তোমাক ক'ত আছা প্ৰভু' আদি কবিতা পঢ়াৰে পৰা আজিলৈকে কবিতাৰ সৈতে সম্পৰ্ক ৰৈ গ'ল। আচলতে কবিতাসমূহ পঢ়ি ভাল পাইছিলোঁ। কবিতাসমূহে যেন আমাক বহু কথা কৈছিল। 'আমাৰ গাঁও' কবিতাত যেনেকৈ আমাৰ গাঁওসমূহৰ কথা ইমান সুন্দৰকৈ কৈছিল। সেইবাবে কবিতাৰ প্ৰতি এক টান মনত সোমাই পৰিল। এতিয়াও মন গ'লেই ভাল লগা কবিতাৰ পংক্তি আওৰাই থাকোঁ। কেতিয়াবা জোৰেৰে, কেতিয়াবা মনে-মনে। আকৌ স্কুল-কলেজত থাকোঁতে কবিতা আবৃত্তি প্ৰতিযোগিতাসমূহত অংশগ্ৰহণ কৰিছিলোঁ। কেতিয়াবা পুৰষ্কাৰো পাইছিলোঁ। এনেকৈ কবিতাৰ লগত আত্মীয়তা গঢ়ি উঠিল। বৰ্তমানলৈকে এই সম্পৰ্ক অটুত আছে।


আপুনি কবিতা কিয় পঢ়ে?
মন ভাল লাগিবলৈ কবিতা পঢ়োঁ। কিছুমান মানুহে যেনেকৈ গান শুনি সময় পাৰ কৰে মই তেনেকৈ ভাল লগা কবিতাৰ পংক্তি আওৰাই সময় পাৰ কৰোঁ। কেতিয়াবা মন বেয়া লাগিলেও বা অস্থিৰতা আঁতৰাবলৈয়ো ভাল লগা কবিতা পঢ়োঁ। নতুবা মনলৈ আনি চিঞৰি থাকোঁ তেনে কবিতাৰ পংক্তি।


কেনে ধৰণৰ কবিতাই আপোনাক তৃপ্তি দিয়ে?
উৎকৃষ্টতম শব্দৰ বিন্যাসেৰে সৃষ্টি কৰা বাক্যৰ কবিতাই তৃপ্তি দিয়ে। যি কবিতাৰ শব্দই হৃদয় জোঁকাৰি যাবলৈ সক্ষম হয় তেনে কবিতাই মানসিক সন্তুষ্টি দিয়ে। কবিতাসমূহ লাগিলে প্ৰতিবাদী কবিতা নতুবা অন্যান্য বিষয়ক কবিতাই নহওক কিয়।


সাম্প্ৰতিক অসমীয়া কবিতা সম্পৰ্কে আপোনাৰ ধাৰণা কি?
সাম্প্ৰতিক কবিতা বুলিলে কবি ৰাম গগৈদেৱে কোৱা কথাষাৰ মনলৈ আহে, "অতি সম্প্ৰতি লিখা এটা কবিতা হ'লেও 'সাম্প্ৰতিক কবিতা' বুলি আমি গ্ৰহণ কৰিব নোৱাৰোঁ। যি অবৈজ্ঞানিক ইতিমধ্যে অপ্ৰচলিত হৈ পৰিছে। যি পশ্চাৎমুখী সি কেতিয়াও সাম্প্ৰতিক কালৰ গ্ৰহণযোগ্য নহয়।" গতিকে সাম্প্ৰতিক কবিসকলে এই কথাটো মন কৰা দৰকাৰ। বৰ্তমান সমস্যাজৰ্জৰ, ক্ষয়িঞ্চু সমাজৰ কথা কওক কবিসকলে। সাম্প্ৰতিক বহু কবিৰ কবিতাত এই চিত্ৰ দেখিবলৈ পোৱা গৈছে। তেওঁলোকে কবিতাৰে এই সমস্যাসমূহৰ চিত্ৰ আঁকিছে। এনে বহু উৎকৃষ্ট কবিতা পঢ়িবলৈ পাইছোঁ বৰ্তমান। অসমীয়া কবিতা আৰু কবিক লৈ আশাবাদী সদায়। বহুকেইজন কবিয়ে সমসাময়িক ঘটনাপ্ৰৱাহ, সমাজজীৱন, সামাজিক সমস্যা আদিক কবিতাৰ মাজেৰে সুন্দৰকৈ প্ৰকাশ কৰি পাঠকৰ সমাদৰ পাবলৈ সক্ষম হৈছে। কবিতাৰে সমাজলৈ একো একোটা বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে।


কবিসকলৰ প্ৰতি আপোনাৰ কি আহ্বান?
কবিসকলে মনৰ ভাব প্ৰকাশ কৰক। চাব যাতে কবিতা বুলি যিকোনো লিখি পাঠকলৈ এৰি নিদিয়ে। কবিতাও সাহিত্যৰ এক অংগ। গতিকে তাত সাহিত্যিক গুণ থাকিব লাগিব। সম্পৰীক্ষা কৰক, কিন্তু সম্পৰীক্ষাৰ নামত বহুৱালী কৰিব নালাগে। কবিতাক কবিতাৰ গুণেৰে মহীয়ান কৰক। বিতৰ্কত থাকি সফল হ'বলৈ চেষ্টা নকৰিব। চেষ্টা কৰক শব্দৰে, বাক্যৰে পাঠকৰ মাজত ৰৈ যাবলৈ। কবিতা কেৱল নাৰীৰ অংগতে নিবিচাৰিব। কবিতাৰ সমল সমাজৰ অন্যান্য স্থানতো উপলব্ধ।

পূৰ্ণ চুতীয়া এগৰাকী সচেতন পাঠক। তেওঁ সম্প্ৰতি ভাৰতীয় ৰেল-বিভাগত কৰ্মৰত।

যোগাত্মক চিন্তাৰ কবিতাই  তৃপ্তি দিয়ে

হেমন্ত কুমাৰ শৰ্মা

হেমন্ত কুমাৰ শৰ্মা
এজন শিক্ষিত ব্যক্তি হিচাপে কবিতাৰ সৈতে আপোনাৰ সম্পৰ্কটো কেনে ধৰণৰ?
এসময়ত কবিতা লিখাৰ অভ্যাস এটা আছিল । এতিয়া ছেগা-চোৰোকাকৈহে লিখা হয় । এজন সাহিত্যানুৰাগী হিচাপে কবিতাৰ লগত সম্পৰ্ক আছে।

আপুনি কবিতা কিয় পঢ়ে?
কবিতা পঢ়োঁ বুলি  নকওঁ। পিছে মিলিতান্ত ছন্দৰ কবিতা পালে পঢ়োঁ। কিন্তু আজিকালি মিলিতান্ত ছন্দৰ কবিতা খুব কম। বিশেষ উদ্দেশ্য নাই, ভাল লাগে বুলিয়ে পঢ়োঁ।

কেনে ধৰণৰ কবিতাই আপোনাক তৃপ্তি দিয়ে?
যোগাত্মক চিন্তাৰ কবিতাই তৃপ্তি দিয়ে। 

সাম্প্ৰতিক অসমীয়া কবিতা সম্পৰ্কে আপোনাৰ ধাৰণা কি?
কেতিয়াবা কিছুমান কবিতা পঢ়িলে এনেয়ে লিখা যেন লাগে। মনৰ ভাব ছন্দত (মিলিতান্ত নহ’লেও) প্ৰকাশ কৰাত ব্যৰ্থ হোৱা যেন পাওঁ।

কবিসকলৰ প্ৰতি আপোনাৰ কি আহ্বান?
প্ৰজন্মক উদ্বুদ্ধ কৰিব পৰা কবিতা লিখিলে সমাজৰ কল্যাণ হ’ব ।

হেমন্ত কুমাৰ শৰ্মা ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ফাৰ্মাচিউটিকেল ছায়েন্স বিভাগৰ এগৰাকী অধ্যাপক। স্কুলীয়া জীৱনত তেওঁ কবিতা লিখিছিল আৰু বিভিন্ন কবিসন্মিলনত অংশগ্ৰহণ কৰাৰ লগতে বাদ্যযন্ত্ৰ সংগীতৰ চৰ্চাও কৰিছিল। তেওঁ বাতৰিকাকতত বিজ্ঞান বিষয়ক প্ৰবন্ধ-পাতি লিখে।

Poetry : the mother-tongue of humanity

By Krishna Dulal Barua

Every human being has an inborn urge to unveil his mind and heart through some creative form of art. Poetry, perhaps, continues to be an immediately sought-after medium of expression. Of course, this doesn't necessarily imply that poetry, particularly modern poetry with all its intricacies and complexities, cater to the popular palate in today's market-centric existence. However, even in its diminutive glory, poetry matters and should continue to through its unceasing phases of evolution. Poetry, after all, is the mother-tongue of humanity!

A.E. Housman had stated years before that the production of poetry is more a passive and involuntary process of secretion that sets up in the reader's sense a vibration corresponding to what was felt by the writer. Poetry, rather than transmitting thought, ought to transfuse emotion.

The definition of poetry or the description of what poetry is about has been elusive. The recognition of poetry or the perception of its presence requires an acquaintance with the essential features of true poetry. There may be poetry in prose as well, and verse may be quite distanced from or devoid of poetry. If verse is the body, poetry is the soul. And a body with no soul is no better than a corpse!

Poems could be fragments of an autobiography in disguise arriving on their own to the poet pining for expression. A poet cannot sit like an angler with pen and paper waiting for hours on end for ideas and words to catch his bait. It is the impulse rather than the wish that contributes to the achievement of the genuine essence of poetry.

S.T. Coleridge had stated that poetry gives most pleasure when only generally and not perfectly understood. Sometimes perfect understanding almost extinguishes pleasure. According to T.S. Eliot, poetry is communicated before it is understood. Truly, poetry is a very wide and intricate term and, as Housman said, 'inconveniently comprehensive'!

Published on the occasion of the World Poetry Day— 21 March, 2023.

Poetry Day Musings

By Dr Ananda Bormudoi

Poets are believed to be at the finest point of awareness of an age. Their consciousness is like a fine gossamer on which the smallest particle causes a ripple. They can transform that ripple into the strange and irregular rhythm of life.

Some great poets have created eternal lines which stick to our memory when we read them. Why do they stick to our memory? These lines have adhesive quality of their own. Some eternal lines are taken away from the poems to be used in different contexts of life. At the time of crisis, they console us and donot allow us to give up hope. They teach us to endure, suffer and not to give in. Poetry teaches us what life is worth and what to live for.

Poetry is written with words and words carry meanings on their back. Words much used become clichés. A good poet knows best how to charge a word with new meanings. Words are in the dictionary and the people always use them but the poet knows how to infuse new meanings into them. An old and familiar word looks fresh and new when charged with meaning by a poet. A poet need not be exotic thematically to impress upon his readers. The poet can drop down to a low key to talk to his readers taking them into confidence. If a poet wants to perform only to himself he need not write. If a poet wants to communicate to his readers and he wants it sincerely, he can find out for himself how best to communicate. Trying not to communicate is acting against oneself.

Published on the occasion of the World Poetry Day— 21 March, 2023.